YÜKSEK TAVANLAR

Bir eve girdiniz; açık renge boyanmış duvarlar, büyük pencerelerden giren ışık, birbirine sıkışmamış mobilyalar ve yüksek tavan! Kapatın gözlerinizi… Nasıl hissettiniz? Arkaya dinlendirici bir fon müzik açın şimdi… Evin, sanki doğada imiş hissi verebildiğine şahit oldunuz değil mi?

STEPHEN FLETCHER ARCHITECTS

Araştırmalara göre insan sağlığı için en faydalı evlerin, tavanı yüksek olan evler olduğu söyleniyor. Özellikle günümüzde teknolojinin, trafiğin, kalabalığın, iş kaosunun hatta artık dışarının güvenli gelmemesi sebebiyle evlere sığınmanın çok olduğu bu zamanda, insanlar onlara iyi gelecek evlere ihtiyaç duyuyor. İşte yüksek tavanlı bu evler o ihtiyacı bir nebze karşılayacak etkenlerden biri.

İhtiyaç olmasına ihtiyaç tabi de Türkiye’den bahsedecek olursak: Bir apartman dairesinde bunları karşılamak oldukça zor. Kendi müstakil evinizi yaparsanız o başka. Standartlara göre tam emin olmamakla beraber tavanlar 2.40 ile 2.80 arasında imiş. Ama yüksek tavanlı bir ev en aşağı 3 ve yukarısı standartlarında imiş.

jbmarchitect

Bunlar işin matematiksel kısmı. Aslında bahsedilmesine ihtiyaç olan: İnsanlara bu yüksek tavanın etkisi. Bu konuda yabancı kaynaklardan aktarılmak üzere birkaç araştırma yapılmış. Yüksek tavan ile alçak tavan arasında karşılaştırmalı deneylere yer verilmiş.

Deney

Pazarlama araştırmacıları Joan Meyers-Levy ve Rui Zhu tarafından tavanların kişinin düşüncesini nasıl etkilediği yönünde şöyle bir araştırma yapılmış.. Test katılımcıları çeşitli deneyler için işe alınmış. Odaların bir kısmı alçak (8 ayak) bazıları da yüksek (10 ayak) şekilde hazırlanmış.

fastcodesign

Birkaç deneme sonucunda yüksek tavanlı odalardaki test katılımcılarının özgürlükçü, yaratıcı ve soyutlayıcı düşünceye girdikleri görülmüş. Alçak tavandaki kişilerin ise dar düşüncede oldukları. Örneğin bulmacalı bir testte 10 ayaklı (3 metre) odadaki kişilerin özgürlüğe dair anagramları  “serbest” veya “sınırsız” gibi kelimelerle, 8 ayaklı (2.40 metre) odadakilere göre daha hızlı tamamladığı görülmüş. Bu araştırmaya şöyle bir açıklama da getirilmiş. Alçak tavanlı odalarda odaklanmanın daha kolay olduğu da söylenmiş çünkü dikkat dağıtıcı etkenlerin azlığına değinilmiş.

homedit

Bir psikolog; insanların özgür düşünceye ve duyuları teşvik etmeye yarar sağladığı gerekçesiyle yüksek tavanlı evler seçtiğini söylemiş. (via: dailymail)

Tarihsel açıdan baktığımızda yüksek tavanlar daha çok doğal yollarla aydınlanma ve havalandırma ihtiyacından doğmuş. Tabi maliyetinden bahsedecek olursak fazla masraflı bir durum. Fakat buna rağmen insanlar almaktan ve yaptırmaktan da vazgeçmiyor. Özellikle Avrupa ve Amerika’da yaygın. Türkiye’de de eski evleri saymazsak yapılmaya başlandı denilebilir.

oldhousedreams

Dr. Vartanian liderliğindeki uluslararası bir araştırmada, gönüllülerin beyinlerini tararken, yarısı yüksek tavan bulunan 200 odaya baktırılmış. Katılımcılar, fMRI tarayıcısındayken her bir görüntünün güzel olup olmadığını belirtmiş ve uzmanlar, insanların, alçak tavanlara kıyasla yüksek tavanlara sahip alanları bulma ihtimalinin daha yüksek olduğunu tespit etmişler. Gönüllülerin alçak ve yüksek tavandaki reaksiyonları incelenmiş ve daha kapalı alanların insanların dikkatini çekmediğini, yüksek tavanların ise görsel duyuları hareket ettirdiği fark edilmiş. (via: dailymail)

roomdecorideas

Yüksek tavanlı evlerin faydaları bunlarla da bitmiyor. Tavanı yüksek evlerin, evin soğumasını kolaylaştırdığı görülmüş. Özellikle sıcak ülkelerde, sıcak aylarda elektrik faturasını alçak tutmak için yüksek tavanlı evler yapılırmış. Ayrıca fanlar, çoğu zaman hava akışını düzenlemek için kullanılırmış. (via: villasonantiquerow) Bunun yanında sıcak hava tavana doğru yükseldiği için insanların yürüdüğü, bulunduğu aşağıda hep serine yakın hava kalıyormuş.

unatheblade

Yüksek tavanlı evlerin yanı sıra, kubbelerin ve piramit tavanların faydalarına ayrıca değinmek gerekiyor. Bunu da başka bir yazıda paylaşayım o halde.

Görüşmek üzere.